Zor İnsanlar Ve Onlarla Başa Çıkma Yöntemleri

Zor İnsanlar Ve Onlarla Başa Çıkma Yöntemleri

Kendi ve çevresindeki insanların hayatlarını zorlaştıran, yaşam kalitelerini düşüren, “eyvah yine o geldi” dedirten kişiler vardır hepimizin çevresinde. Ancak daha önemli olan ise bu kişi siz de olabilirsiniz. Bu makalede, zor insanlar ve onlarla başa çıkma yöntemleri anlatılacaktır.

Bazı karakter özelliklerinin çok belirgin ya da katılaşmış olması, durumlara uyum sağlayamaması ve kendi ya da başkaları için ya da her iki taraf için bir ıstırap olmasına neden olan kişilik örgütlenmesine sahip olan insanlara zor insan diyoruz. Diğer bir ifade ile iletişim kurmakta zorlandığımız kişilerdir. Bu kişilerle birlikte olduğumuz zamanlar bizim için ıstırap olur ve yaşanmak istenmeyen anlardır.

Geçmiş olumsuz yaşantıları, bilinçaltına atılan travmalar, model aldığı ve idolü olarak kabul ettiği kişinin de zor insan olması, kalıtsal olarak ya da sonradan gelişen kişilik bozuklukları insanın zor kişilik geliştirmesine neden olur.

Zor insan tiplerini farklı şekillerde sınıflamak mümkündür. En sık olanları şöyle sıralayabiliriz:

Agresifler, her şeyden şikâyet edenler hatta kendinden bile şikâyet edenler, her şeyi bilenler, mağdurlar, pasif agresifler, sürekli dalga geçip aşağılayanlar… Bunların sayılarını artırabiliriz.

Zor insan tiplerine göre başa çıkma stratejileri geliştirilebilir. Ancak bu stratejilerin dayandığı temel düşünce ve yaklaşımları öncelikle belirlemek yerinde olacaktır. Bu temel düşünce ve yaklaşımlar için aşağıda belirtilen soruları sormanızı öneririz.

  1. Değer mi?
    Sizi zorlayan insanın öncelikle sizin hayatınızda “değer”i nedir? Sizin bu zor insanla başa çıkmak için harcayacağınız enerji bu insana değer mi? Bu zorluklara karşı yaptıklarınız sonucunda siz ne elde edeceksiniz? Bu elde edilen şey size ya da karşınızdaki insana olumlu bir katkı yapacak mı?
  1. Neden zorluk çıkardığını tanımlayın.
    Bu kişi bana neden zorluk çıkartıyor? Zorluk çıkardığının farkında mı? Zorluk çıkarması maddi bir nedene mi bağlı?
  1. İlişkiniz nedir?
    Bu kişi ile nasıl bir ilişkiniz var? (İş, arkadaşlık, akraba…) İlişkinizin kesilmesi size ya da ona bir zarar verir mi?

Bu sorulardan sonra aşağıda belirtilen temel davranışları yapmanızı öneririz.

  1. Sınırlarınızı belirleyin.
    Zor insanlar sınırları ihlal etmeyi genellikle severler. Özellikle narsisistik kişilik bozukluğuna bağlı bir zor insan tipi ile karşı karşıyaysanız sınır belirlemesi yapmanız gerekir. Kim olursa olsun herkese sınır koyabilirsiniz. Bu patronunuz da olabilir, eşiniz de, çocuğunuz da. Kişilerarası ilişki yönetiminin temeli sınırların belirlenmesinden geçer. Özellikle bu kişi zor bir kişiliğe sahip ise.
  1. Problemlere değil, çözüme odaklanın
    Sizi zorlayan insanlar, size yarattıkları problemleri genellikle kabul etmeyeceklerdir. Antisosyal kişilik bozukluğu olan zor bir kişilik tipi ise karşınızdaki, sizi ve duygularınızı hiçe sayacaktır. Aslında kendisinde de duygu olmadığı için bu ona normal gelecektir. Bu tip insanlarla ilişkilerinizde kuralların, ilkelerin ve sınırların belirli olması sizi rahat ettirecektir.
  1. Kişiyi değil, davranışlarını konuşun.
    Zor kişiliğe sahip insanlarla iletişim kurmak ve sürdürmek bazen işkenceye dönüşür. Bu süreçte toptan olayları ve kişinin kendisini konuşmak ya da rahatsızlıklarınızın hepsini birden söylemek işe yaramaz. Böyle bir durumda, sadece bir davranışını konuşup işe başlamak daha etkili olacaktır.     Zor kişiliğe sahip insanlar size maddi ve manevi zararlar vermiş olabilir. Eğer bu kişilerle ilişkinizi bir nedenden dolayı sürdürmek zorunda iseniz geçmişte olanları affedin. Affetmeden bu kişi ile baş etmek çok daha zor olacaktır. Zor kişiliğe sahip insanlar genellikle kırklı yaşlardan sonra göreceli olarak biraz esneyebilirler. Kişiliklerindeki katılıklar biraz da olsa yumuşayabilir. Böyle kişiler varsa hayatınızda geçmişte olanları affetmek sizin yükünüzü azaltacaktır.
  1. Yardım alın
    Eğer bildiğiniz tüm yöntemleri denediniz ve hala bu kişi ile baş etmekte zorlanıyorsanız ve hayatınızda bir nedenden dolayı olmak zorunda ise mutlaka bir uzmandan yardım alın. Sorunun içindeki insan sorunun çözümüne genellikle çok uzaktır.

Uzm.Psk.Erdal Usluer


Yorumlar

  1. Ramazan diyor ki: Nisan 20, 2018 at 8:14 am

    Açıklamalarınızdan etkilendim. Sorunlarım/sorunlarımız var. Yardım almak isterim. Ancak koşullarınızı bilmek isterim.

  2. selma diyor ki: Haziran 11, 2018 at 3:46 pm

    benim eşim zor insan onunla birlikte gelsek nasıl olur acaba

  3. Bensu diyor ki: Temmuz 22, 2018 at 3:53 pm

    Uzm.Psk.Erdal Uluser.Öncelikle benim ismim Bensu Kuğu 13 yaşımdayım .Size bir sorununu anlatıcam.Bu yaşıma kadar ailemden her türlü küfürü dayağı her türlü şeyi yedim.Az kalsın İntihar edicektim annem yüzünden.Sonra vazgeçtim.Annem. bana çok yalan söyledi.Artık daha fazla dayanamıyorum.İntihar etmemek için buraya yazıyorum.

  4. Filiz diyor ki: Kasım 24, 2018 at 11:01 am

    Merhaba yukarda yazıyı okudum benim eşimi resmen tanımlıyor.ben kendisine defalarca bir psikiyatrist e gidelim desemde asla kabullenmiyor ve bana ara ara evin içerisinde resmen sözle ve sinirlenerek işkence yapıyor. Akşam bütün gardorabı boşaltıp yere döktü ve evlilik albümünü yirþtı çöpe attı artı eline bıçak alıp resmen saldırdı ben bir bayan olarak yardım rica ediyorum lütfen ben vakıfbank emeklisi eşim devlet dairesinde ücret konusunda kurumlar karşılıyormu sizi yardı lütfen ne olur

  5. Yasemin diyor ki: Aralık 2, 2018 at 11:18 am

    Kızimla şu anda bu durumdayim universite 2.sinif ama herseyden şikayetci arkadaşlarini bile kırabiliyor evde mutsuz bazen çok iyi ama isine gelmeyen bir seyde aninda öfkelenerek çok kırıcı oluyor bunu kontrol edebilecegini soylüyorum ona hep güzellikle cevap vermeye çalisiyorum hatalarinı söylüyorum tamam dikkat ederim diyor fakat şu öfkelenmeyi kontrol edememe onu bir anda kotu biri yapabiliyor kendi haline birakıp sakinlesmesini bekliyorum ne önerirsiniz getirsem ücret ne kadar devlet memuruyum anlarsınız kı bazı seyler sıkıntı… selamlar

  6. Feza diyor ki: Ocak 3, 2019 at 5:56 am

    Hocam bu benim oğlum, otizmli bir oglum daha var. Ben de panik atakda var. Şu anda bebeği olacak sürekli beni ilgisiz olmakla suçluyor. Oysa elimden gelenin azamisini yapıyorum. Surejli kusur buluyor. Ne yapacağımı şasırdım

  7. Songül diyor ki: Mayıs 12, 2019 at 2:33 am

    Merhabalar hocam ben 3 yıllık evliyim 3 yaşında kızım var eşim 2 aydır evi terketti eve gelmiyor mesaj atıyorum cevap vermiyor engellemiş beni arıyamıyorum daha önceler de kayınvalidem de kaldık fakat evin içinde tatsızlıklar oldu ve bu yuzden de eşim eskileri unutamıyor bizim açılmış bi davamız var hiç bir mahkemeye gidemedim eşim en son ki mahkeme de bana akıl hastalığı var diye rapor çıkartmış ve bu yüzden de kızımı göremiyorum göstermiyorlar kaç aydır hocam yuvam düzelsin bana yardımcı olun lütfen ben eşimi çok seviyorum

  8. Naciye K diyor ki: Eylül 28, 2019 at 8:48 am

    Ani öfkelenmelerim ve kendimi fernleyemiyorum. Buda bana çok zarar veriyor 200.mg lustral almama rağmen halen çok sinirliyim ve insanları gerçekten çok kırıyorum sonradan pişmanlık duyuyorum ama iş işten geçmiş oluyor. Bunun için ne yapmam gerekiyor bana yardımcı olurmusunuz..

  9. Dilek A. diyor ki: Kasım 20, 2019 at 8:18 am

    Çok kötü günler geciriyorum şirkette sorunlu bana göre problemli ruh hastasi bir personel yüzünden 13 yıldır olan huzurumu bozdu.mudurlerde çözüm yok
    Dönüp dolaşıp bana patlıyor.ben sekreterim.cozum şu bu kadının her dedigini yapmam yani boyun eğmem ben böyle görüyorum işten çıkmayı bile düşünüyorum biliyorum deymez.kendimden korkuyorum öfkemi kontrol edemezsem diye

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir